Schronisko konsekwentnie dąży do podniesienia standardów opieki i leczenia zwierząt. W ostatnim czasie przeprowadzono szereg zmian we wszystkich obszarach funkcjonowania placówki, które znacząco poprawiły warunki przebywania i leczenia kotów.
Rozbudowany i wyremontowany szpital dla kotów
W ramach podnoszenia poziomu opieki bytowej oraz weterynaryjnej zwiększona została przestrzeń dla kotów. Miejsce do odbywania kwarantanny zostało przeniesione z pawilonu do dwóch specjalnych pomieszczeń. Natomiast przestrzeń szpitalną zwiększono o dwa dodatkowe pomieszczenia dla pacjentów ze stwierdzoną panleukopenią oraz dla pacjentów z podejrzeniem tej choroby. W 2024 roku przeprowadzono remont szpitala dla kocich pacjentów. Część szpitalną powiększono o 3 pomieszczenia, w których wcześniej odbywała się kwarantanna. Przestrzeń ta została zoptymalizowana pod kątem wyposażenia oraz ułożenia sal. Nowością w kocim szpitalu jest gabinet lekarski, gdzie badani są pacjenci – wcześniej te czynności odbywały się na korytarzu.
Doposażenie części szpitalnej w nowoczesny sprzęt
W szpitalu stworzono salę typu OIOM, która została wyposażona w weterynaryjną szafę do tlenoterapii. Jednorazowo może ona pomieścić 6 pacjentów. Urządzenie to pełni także funkcję inkubatora. W szpitalu znajduje się także oddzielna sala dla kociąt, wyposażona w specjalistyczny sprzęt, w tym m.in. w weterynaryjną suszarkę do suszenia kotów. Istotnym aspektem działań w tym roku było doposażenie kociego szpitala w sprzęt weterynaryjny oraz akcesoria ułatwiające pracę. Zakupione zostały pompy infuzyjne oraz strzykawkowe, koncentratory tlenu, otoskopy, ciśnieniomierz, endoskop wraz z wyposażeniem oraz nowe urządzenie do badań biochemicznych krwi tj. analizator do suchej biochemii. Nowy sprzęt znacząco ułatwia i przyspiesza diagnostykę oraz leczenie. Dzięki niemu wiele badań np. bronchoskopię możemy wykonywać w schronisku.
Współpraca z klinikami przy leczeniu kotów – obecne i przyszłe działania
Od listopada 2023 roku wszyscy koci pacjenci z urazami ortopedycznymi po ustabilizowaniu stanu są transportowani do zewnętrznych klinik, także podczas kwarantanny. Jeśli koty wymagają pobytu w szpitalu po zabiegu – jedna z klinik zapewnia hospitalizację. Dodatkowo od lipca 2024 roku schronisko współpracuje z kliniką weterynaryjną, która realizuje działania zewnętrznego OIOMu – przeprowadza poszerzoną diagnostykę dla pacjentów w ciężkim stanie oraz opiekę nad kociętami butelkowymi. Jest to działanie realizowane po raz pierwszy w historii schroniska, a celem jest danie szansy pacjentom wymagającym poszerzonej diagnostyki oraz leczenia w trybie OIOMu w szczycie sezonu, kiedy jednorazowo w szpitalu przebywa ponad 100 kotów. Od 2025 roku schronisko zaplanowało podjęcie stałej współpracy z klinikami zewnętrznymi w celu zabezpieczenia pełnego wachlarza możliwości diagnostycznych dla podopiecznych.
Profilaktyka i działania poprawiające układ odpornościowy
W zakresie diagnostyki i leczenia schronisko wprowadziło do użytkowania nowe preparaty i nowe procedury, które istotnie wpływają na poprawę m.in. układu odpornościowego naszych kocich pacjentów. W ramach działań diagnostycznych schronisko zaczęło wykorzystywać możliwości, jakie dają badania typu PCR i nasi pacjenci z obrazem klinicznym wskazującym na podejrzenie nosicielstwa chorób zakaźnych poddawani są takim badaniom. Celem schroniska jest profilaktyka i wprowadzenie działań, które będą ograniczać spadki odporności spowodowane m.in. stresem. W ramach oddziaływania na kocie emocje, w stałym dostępie są kocie feromony oraz obroże feromonowe, które mają istotnie obniżać poziom stresu. W zakresie opieki behawioralnej – od lipca 2024 roku w schronisku opiekę dla kotów realizują dwie behawiorystki. Procedowane jest nawiązanie stosunku pracy z trzecią behawiorystką.
Pilotażowy program testowania karmy
Nowością wprowadzoną w tym roku jest bardziej kompleksowe zabezpieczenie potrzeb żywieniowych kotów przez schronisko – w ubiegłych latach karma bytowa dla kotów pozyskiwana była z darów natomiast karma mokra była wyłącznie jednego rodzaju. Od bieżącego roku w ramach pilotażu i przygotowania do przetargu, testowano szereg karm suchych oraz mokrych specjalistycznych. Zważywszy na bardzo dużą liczbę kotów oraz zróżnicowane przypadki i potrzeby naszych podopiecznych ten kierunek będzie kontynuowany.
Zasady dotyczące wstępu do oddziałów szpitalnych w schroniskach
Standardową praktyką przyjętą w takich jednostkach jak Schronisko na Paluchu jest obligatoryjny zakaz wstępu do oddziałów szpitalnych. Dzieje się tak we wszystkich schroniskach miast Unii Metropolii Polskich. W samym Schronisku na Paluchu od lat dostęp do oddziału zakaźnego dla psów jest wyłączony dla wolontariuszy i zostało to przyjęte ze zrozumieniem. W przypadku kociego szpitala reżim sanitarny podyktowany jest wyłącznie troską o zdrowie i bezpieczeństwo przebywających tam chorych kotów. Choroby zakaźne to nie tylko wirus panleukopenii, to także koci herpeswirus, koci kaliciwirus oraz inne choroby wirusowe.
Spadek liczby zachorowań po wyłączeniu szpitala dla osób postronnych
Dzięki wyłączeniu szpitala dla osób spoza personelu wyraźnie widać spadek zachorowań i transmisji chorób zarówno w ramach oddziału szpitalnego, jak i w części, gdzie przebywają koty zdrowe. Obecnie leczymy 80 kotów, a w szczycie zachorowań w szpitalu przebywało 150 zwierząt. Zamknięcie kociego szpitala dla osób postronnych na przełomie lipca i sierpnia spowodowane było gwałtownym wzrostem liczby zachorowań na panleukopenię oraz ujawnieniem się nowego wirusa o nieznanej etiologii z nad ostrym przebiegiem. Do tego czasu wolontariusze mieli swobodny dostęp do kociego szpitala. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom strony społecznej, w ostatnim miesiącu odbyły się dwa spotkania z przedstawicielkami kociego wolontariatu w celu wypracowania efektywniejszej współpracy. Oczekujemy jednak zrozumienia, że w szpitalu wszystkie krytyczne decyzje dotyczące zwierząt podejmują lekarze weterynarii.
Okresowe wyłączenia szpitala dla osób postronnych jako środek ostrożności
Ostatni okres wyłączenia możliwości przebywania w szpitalu dla kotów przez osoby spoza personelu schroniska to nie pierwszy tego typu przypadek w historii placówki. Takie wyłączenia były stosowane zawsze, gdy bezpieczeństwo zwierząt zależało także od zatrzymania transmisji wirusów. Obecnie bacznie przyglądamy się sytuacji związanej z doniesieniami dotyczącymi nowych ognisk wścieklizny w województwie lubuskim. Z tego powodu Wojewoda Mazowiecki podjął decyzję o trzeciej akcji rozrzucenia szczepionki dla lisów. Wścieklizna jest jedną z najdłużej znanych i najgroźniejszych chorób odzwierzęcych. Na wściekliznę nie ma lekarstwa, późno wykryta u człowieka jest chorobą śmiertelną o drastycznym przebiegu. Dlatego też jest chorobą zwalczaną z urzędu i przypominamy, że na terenie Warszawy w okresie od 19.01.2021 do 08.09.2023 obowiązywało Rozporządzenie Wojewody Mazowieckiego w sprawie zwalczania wścieklizny zwierząt. Mieliśmy również przypadek chorego na wściekliznę kota w naszym schronisku w okresie objętym rozporządzeniem. Stąd podniesione zostały standardy prewencyjne (szczepienia personelu schroniska, zalecenia dla szczepienia kotów na terenie miasta). Pamiętajmy, że jednym z wymagań w zakresie prewencji tej choroby są obowiązkowe kwarantanny zwierząt o niepewnym statusie nakładane przez Powiatowego Lekarza Weterynarii. Dotychczasowe doświadczenia oraz ryzyko ponownego rozprzestrzenienia się wirusa na terenie województwa mazowieckiego uzasadniają potrzebę zastosowania środków ostrożności w przypadku kontaktu ludzi spoza personelu schroniska ze zwierzętami chorymi lub przebywającymi na kwarantannie.
Dane dotyczące zgonów kotów
W realia schroniskowe wpisana jest śmierć, z którą od zawsze musieliśmy się mierzyć, a każde odejście naszych Podopiecznych jest dla nas bolesną stratą. Od 1 stycznia 2024 roku zmarło 129 kotów co spowodowane jest w dużej mierze stanem zwierząt w momencie ich przyjęcia do schroniska. Znaczna liczba zwierząt jest przyjmowana w złym, nierzadko nawet agonalnym stanie i są one poddawane eutanazji już w momencie przyjęcia do schroniska lub w pierwszych dniach pobytu. Do placówki trafiają zwierzęta z urazami np. po wypadkach komunikacyjnych, z zaawansowanym procesem nowotworowym, czy skrajnie zaniedbane przez właścicieli. Zdecydowana większość, bo 96 z 129 kotów zmarła przed upływem 14 dnia pobytu w schronisku. Koty przebywają wtedy na kwarantannie i nie ma prawnej możliwości oddania ich w tym czasie do adopcji. Kolejnym czynnikiem zwiększającym śmiertelność wśród kociej populacji schroniska jest wiek trafiających do schroniska kotów. Młode kocięta są grupą wiekową narażoną na największą śmiertelność. Schronisko przyjmuje kocięta butelkowe, które trafiają bez kocich mam. Aby dać takim kociętom jak największe szanse przeżycia Schronisko natychmiast po przyjęciu przewozi kocięta do zewnętrznej kliniki, gdzie przebywają pod opieką wykwalifikowanego personelu 24 godziny na dobę. Mimo to śmiertelność nadal jest bardzo wysoka – jest to grupa najbardziej narażona na choroby zakaźne – głównie panleukopenię oraz katar koci.
Analiza statystyk pokazuje, że sytuacja w 2024 roku jest porównywalna do sytuacji w ubiegłych latach z wyjątkiem 2023 roku, kiedy mieliśmy wyraźnie niższą liczbę eutanazji i zgonów. Wrzesień br. z rekordową liczbą zgonów zaburzył dodatkowo obraz sytuacji. W drugim zestawieniu jeszcze lepiej widać, że rok ubiegły był anomalią na przestrzeni ostatnich lat i nie powinien być traktowany jako punkt odniesienia.
Liczby te przedstawiają się następująco:
| Liczba zgonów | ||
| styczeń – wrzesień | styczeń – sierpień | |
| 2021 | 126 | 103 |
| 2022 | 118 | 96 |
| 2023 | 83 | 56 |
| 2024 | 129 | 90 |
Zgony z podziałem na przyczynę zgonu przedstawiają się następująco:
- 37 (29%) choroby zakaźne – katar koci i panleukopenia,
- 30 (23%) kacheksja i wyniszczenie,
- 25 (19%) urazy np. wypadku komunikacyjnego,
- 12 (ok 9%) choroby nowotworowe,
- 8 (ok 6%) zespół słabego kocięcia,
- 8 (ok 6%) przewlekłe choroby lub wielochorobowość,
- 4 (ok 3%) nieznana przyczyna: 2 koty wolnożyjące – podejrzenie zatrucia, trzeci pacjent prawdopodobnie po urazie z objawami nerwowymi, czwarty pacjent z niedokrwistością poziom hematokrytu 8 %,
- 3 (ok 3%) nad ostra i ostra postać choroby – zapalenie płuc, sepsa,
- 2 (pon. 2%) obecność poważnej wady wrodzonej.
Należy podkreślić, że tematy dotyczące dobrostanu zwierząt oraz funkcjonowania wolontariatu są na bieżąco omawiane podczas spotkań wewnętrznych w jednostce jak również na Radzie Dialogu Społecznego ds. Schroniska na Paluchu. Do zadań Rady należy w szczególności wyrażanie opinii i rekomendowanie rozwiązań dot. funkcjonowania jednostki.
Adopcje kotów schroniskowych
Dokładamy wszelkich starań aby nasi podopieczni byli promowani i aby jak najszybciej opuścili schronisko. Mając na uwadze tak dużą liczbę kotów i przeważającą liczbę kociąt w stosunku do kotów dorosłych Schronisko w sezonie kładzie szczególny nacisk na promocję młodych kotów. Koty chore w szczególności kocięta z kocim katarem, u których nie stwierdzono stanu zagrażającego życiu są promowane za pośrednictwem kanałów promocyjnych Schroniska z zastrzeżeniem, że ich stan może ulec zmianie – zdajemy sobie sprawę, z tego że w warunkach domowych zdecydowanie szybciej dochodzą do pełni sił. Przypadki kotów, których promocja jest zawieszona na podstawie oceny lekarzy weterynarii są jednostkowe. Aktualnie blisko 80 kotów przebywających w kocim szpitalu jest promowanych do adopcji.
| Liczba adopcji w szczycie sezonu kociego | |||
| czerwiec | lipiec | sierpień | |
| 2022 | 54 | 56 | 84 |
| 2023 | 54 | 59 | 70 |
| 2024 | 67 | 67 | 76 |
Fenkuł 562/24